Theo kênh NBC News ngày 16/4, đánh giá này dựa trên các cuộc trao đổi giữa các quan chức Mỹ và Israel diễn ra trước khi Iran phóng hơn 300 máy bay không người lái và tên lửa vào Israel vào đêm 13/4.
Khi Israel đang chuẩn bị đối phó với vụ trả đũa của Iran vào tuần trước, các quan chức Israel đã thông báo cho phía Mỹ về các phương án đáp trả có thể xảy ra.
Theo đó, các kịch bản trả đũa có thể ở mức độ nhẹ là không hành động quân sự cho đến mức độ nặng là tấn công bên trong Iran.
Theo các quan chức Mỹ, vì cuộc tấn công của Iran đêm 13/4 không gây thương vong và không tàn phá diện rộng ở Israel, nên Israel có thể đáp trả bằng một trong những lựa chọn ít mạnh mẽ hơn: tấn công bên ngoài Iran.
Các lựa chọn của Israel có thể là tấn công các mục tiêu Iran bên trong Syria. Phía Mỹ dự báo Israel sẽ không nhằm vào các quan chức cấp cao Iran, mà thay vào đó sẽ tấn công các chuyến hàng hoặc cơ sở chứa các bộ phận tên lửa, vũ khí hoặc linh kiện tiên tiến được gửi từ Iran tới lực lượng Hezbollah ở Liban.
Mỹ không có ý định tham gia vào phản ứng quân sự của Israel và muốn được Israel thông báo trước về các hành động, đặc biệt nếu cuộc tấn công có thể gây ra hậu quả tiêu cực cho người Mỹ trong khu vực.
Trước đó, ngày 15/4, một quan chức Israel cho biết sau cuộc họp của Nội các chiến tranh Israel rằng Israel sắp phản ứng với cuộc tấn công của Iran và các quan chức đã xem xét một số lựa chọn ngoại giao cũng như quân sự.
Mỹ và các đồng minh đã hỗ trợ Israel đánh chặn phần lớn máy bay không người lái và tên lửa mà Iran phóng vào nước này. Nhưng trong cuộc điện đàm ngày 13/4, Tổng thống Joe Biden đã nói với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng Mỹ sẽ không tham gia vào các hoạt động tấn công chống Iran.
Video hệ thống phòng không Israel đánh chặn các tên lửa Iran trên bầu trời Jerusalem (nguồn: Reuters):
Sau vụ trả đũa của Iran, một loạt nhà ngoại giao đã lên án các cuộc tấn công và cảnh báo các bên không leo thang hơn nữa trong khu vực.
Ngày 14/4, Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres nói tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an: “Tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế tối đa để tránh hành động nào có thể dẫn đến đối đầu quân sự lớn trên nhiều mặt trận ở Trung Đông”.
Ông Gilad Erdan, Đại sứ Israel tại Liên hợp quốc, nhấn mạnh rằng Israel có quyền hợp pháp để trả đũa và thế giới không thể chấp nhận việc không hành động.
Về phần mình, phái đoàn thường trực của Iran tại Liên hợp quốc cảnh báo: “Nếu chính quyền Israel phạm phải một sai lầm khác, Iran sẽ đưa ra phản ứng nghiêm trọng hơn nhiều”. Phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc tuyên bố rằng hành động quân sự của nước này chống Israel là dựa trên Điều 51 của Hiến chương Liên hợp quốc.
Trước đó, Iran đã tiến hành vụ tấn công đêm 13/4 bằng 300 máy bay không người lái và tên lửa. Vụ việc nhằm đáp trả vụ tấn công Đại sứ quán Iran tại Syria cách đây hai tuần mà Iran cho rằng Israel đã thực hiện. Các vụ việc này đánh dấu bước leo thang nguy hiểm mới tại Trung Đông trong bối cảnh “chảo lửa” này đang nóng lên từng ngày.
Trong diễn biến liên quan, ngày 15/4, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cho biết Iran đã tạm thời đóng cửa các cơ sở hạt nhân vì cân nhắc yếu tố an ninh.