Phát biểu trong một cuộc họp nội các chiến tranh ngày 17/4, Thủ tướng israel Benjamin Netanyahu cho biết Tel Aviv sẽ tự lựa chọn các phương án đáp trả đối với Iran, và cho rằng lời khuyên của các quốc gia đồng minh chỉ mang tính tham vấn.
“Tôi muốn nói rõ rằng Israel sẽ đưa ra quyết định của riêng mình và chúng tôi sẽ làm mọi thứ cần thiết để tự vệ” , ông Netanyahu tuyên bố.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden và những người đồng cấp châu Âu kêu gọi Israel thể hiện kiềm chế và tránh xung đột quy mô lớn trong khu vực, đồng thời hứa sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran sau vụ tấn công tên lửa mới nhất.
Thủ tướng israel Benjamin Netanyahu cho biết Tel Aviv sẽ tự lựa chọn các phương án đáp trả đối với Iran. (Ảnh: GPO)
Ông Grigory Lukyanov, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Ả Rập và Hồi giáo nhận định: “Yếu tố Mỹ rất quan trọng trong tình huống Israel đang phải đối mặt, Washington rõ ràng không muốn leo thang xung đột. Nếu chính quyền đương nhiệm của Mỹ ủng hộ hành động quân sự của Israel trước cuộc bầu cử, thì chắc chắn ông Biden này sẽ mất đi sự ủng hộ của cử tri Hồi giáo Mỹ theo đúng nghĩa đen".
"Khả năng tiếp tục chiến tranh của Israel phụ thuộc vào Mỹ, vì Mỹ cung cấp cho Israel đạn dược và vũ khí. Vì vậy, tất nhiên, vai trò của Mỹ là rất lớn. Giới lãnh đạo Israel sẽ sử dụng quyền lực vận động hành lang của mình để giải quyết vấn đề này", ông Lukyanov nói thêm.
Trong trường hợp không nhận được sự ủng hộ hoàn toàn từ Mỹ, Tel Aviv vẫn có thể tìm kiếm động thái hỗ trợ quân sự nhất định cho kế hoạch tấn công đáp trả.
Tuy nhiên, theo chuyên gia này, các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị của Israel dường như không coi các biện pháp trừng phạt là một phản ứng tương xứng đối với cuộc tấn công của Iran, vốn làm tổn hại đến hình ảnh của Tel Aviv và được cho là đã bộc lộ một số lỗ hổng nghiêm trọng trong hệ thống phòng không được xem là bất khả xâm phạm của nước này.
Ông Lukyanov giải thích rằng một trong những yếu tố quan trọng nhất trong khái niệm an ninh của Israel trong suốt nhiều năm qua là nguyên tắc bất kỳ cuộc tấn công nào vào đất Israel sẽ bị trừng phạt. Hơn nữa, sự trả đũa quân sự sẽ có sức tàn phá lớn hơn gấp nhiều lần so với cuộc tấn công ban đầu của kẻ thù.
Tuy nhiên, sự thay đổi gần đây của Iran trong học thuyết an ninh của nước này ở một mức độ nào đó đã làm đảo lộn chính sách phòng thủ của Israel. Chuyên gia này đề cập đến ý tưởng "ngăn chặn tích cực" được Tehran đưa ra gần đây. Điều này có nghĩa là bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel nhằm vào công dân Iran trên lãnh thổ Iran, Syria, Lebanon hoặc bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới đều sẽ bị đáp trả.
Một cuộc tấn công của Israel vào lãnh thổ Iran có thể dẫn đến nguy cơ leo thang xung đột leo thang. (Ảnh: Reuters)
Theo Lukyanov, giới lãnh đạo Israel muốn thực hiện một cuộc tấn công có giới hạn nhưng vẫn đủ mạnh để mang tính biểu tượng trên đất Iran. Một cuộc tấn công như vậy có thể dẫn đến nguy cơ leo thang xung đột, đòi hỏi nguồn lực. Israel đơn giản không có những nguồn lực cần thiết sau sáu tháng diễn ra cuộc chiến mệt mỏi ở Dải Gaza. Trong khi đó nguồn lực viện trợ từ Mỹ và các nước đồng minh liên tục bị gián đoạn do cuộc chiến ở Ukraine.
Với tất cả những điều trên, Israel cần phải chọn một giải pháp cân bằng, đồng thời có thể đóng vai trò thể hiện sức mạnh cho Tel Aviv.
Tuy nhiên, trước nguy cơ leo thang xung đột giữa Israel và Iran và thực tế là nền kinh tế Tel Aviv i đã suy giảm khoảng 20% sau khi chiến tranh Gaza bùng nổ. Nội các của ông Netanyahu vẫn đang do dự về phản ứng.
"Điều này buộc giới lãnh đạo Israel phải giảm bớt tham vọng chính trị và trì hoãn một cuộc tấn công trả đũa, do đó gây nguy hiểm cho an ninh chiến lược của Israel về lâu dài” , Lukyanov nói.
Trên thực tế, Israel không có lựa chọn nào thay thế cho phương châm 'bất kỳ cuộc tấn công nào đều sẽ bị đáp trả'. Israel càng trì hoãn phản ứng thì càng thua.