Vì sao thương lái nước ngoài lùng mua xác ve sầu ở Tây nguyên?

Thương lái “săn” xác ve

Theo những người dân, họ cũng không biết thương lái thu mua xác ve sầu để làm gì nhưng thấy giá cao, trong khi mùa này không có việc làm, nên tranh thủ đi nhặt kiếm thêm thu nhập.

Tại xã biên giới Ia O (huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai), không khó để bắt gặp hình ảnh, người lớn, trẻ nhỏ trên tay cầm túi nilon dạo khắp các rẫy điều nhặt xác ve sầu.

Trò chuyện với PV Người Đưa Tin, em Trần Hạo Nam (9 tuổi) cho biết: “Thấy nhiều người trong làng rủ nhau ra các lô cao su, vườn điều, nhặt xác ve sầu về bán nên em cùng em gái cũng tham gia. Đây là công việc nhẹ nhàng, không mất sức, tuy nhiên để nhặt được nhiều, cực nhất là phải đi bộ lòng vòng.

Trung bình mỗi ngày em nhặt được khoảng 5 lạng bán cũng kiếm được mấy trăm nghìn mang về cho bố mẹ. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều người đi nhặt nên những nơi gần hầu như rất ít, phải đi xa vào sâu trong rừng cao su mới có nhiều”.

Nhiều em nhỏ vào rẫy cà phê, cao su, nhặt xác ve sầu về bán. 

Anh Trần Trung Hiển (33 tuổi, ngụ xã Ia O), người thu mua xác ve sầu cho biết: “Hiện nay, mình đang thu gom xác ve sầu với giá 800 nghìn/kg. Sau khi gom được số lượng nhiều, mình sẽ gọi cho thương lái đến thu mua lại. Nghe họ nói thu gom xác ve sầu về để làm thuốc nam”.

Tại huyện biên giới Ngọc Hồi (tỉnh Kon Tum), không khí thu mua xác ve sầu cũng rộn ràng không kém. Bà Đ.H., một thương lái thu mua xác ve sầu ở khu vực huyện Ngọc Hồi cho biết, ve sầu có 2 loại, một loại xác mỏng có màu đỏ tươi, một loại xác dày có màu tối, sậm hơn. Loại xác mỏng giá thấp hơn loại xác dày. Giá xác ve cũng dao động từ 800 nghìn  – 1 triệu đồng/kg.

"Xác ve sầu hay còn gọi là thuyền thoái, có rất nhiều tác dụng. Năm nào thương lái Trung Quốc cũng mua, nhưng năm nay giá cao hơn. Để có đủ hàng bán cho thương lái nước ngoài, những thương lái ở Kon Tum không ngại mua từ một lạng cho đến vài tạ, bao nhiêu cũng mua, không giới hạn khối lượng”, bà H. nói.

Anh Hiển thu gom xác ve sầu của bà con rồi bán lại cho thương lái. 

Theo tìm hiểu của PV, mấy ngày qua, trên các hội nhóm Facebook cũng đăng tải khá nhiều thông tin liên quan đến việc thu mua xác ve sầu. Mỗi bài đăng có giá thu mua khác nhau, từ 600 nghìn đồng/kg đến vài triệu đồng/kg.

Từ thông tin trên Facebook, PV liên lạc với bà S. (ngụ huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum). Bà này cho biết, hiện đang chuẩn bị vào mùa hè, nhộng ve sầu từ dưới đất bò lên cây cà phê thay xác. Bởi vậy xác ve sầu treo đầy trên cây cà phê rất dễ tìm kiếm. Một buổi chiều có thể thu gom từ 1 - 2 kg xác ve.

"Tôi đang thu mua xác ve với giá 700.000 đồng/kg, nếu gom được trên 5kg thì có giá 800.000 đồng/kg. Số xác ve này để bán lại cho thương lái Trung Quốc về làm thuốc. Họ đã thu mua từ lâu nay gần đủ số lượng nên họ cần hàng gấp", bà S. nói.

Tìm hiểu mục đích của thương lái

Ông Đào Tuấn, Chủ tịch UBND xã Đăk Sú (huyện Ngọc Hồi) cho biết: “Qua kiểm tra, xã phát hiện có một hộ gia đình trên địa bàn xã thu mua xác ve sầu. Hộ gia đình này cho biết, thu mua để bán lại cho các thương lái khác. Vì đây không phải là một mặt hàng cấm nên sau khi kiểm tra, UBND xã chỉ nhắc nhở hộ gia đình này cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo. Ngoài ra, xã cũng đã tuyên truyền người dân nên cảnh giác trước chiêu trò thổi giá các loại mặt hàng nông sản của thương lái".

Không chỉ người lớn mà nhiều trẻ em cũng tham gia nhặt xác ve về bán. 

Theo ông Nguyễn Thanh Nghi, Chánh văn phòng UBND huyện Ngọc Hồi, huyện đã nắm được thông tin thương lái trên địa bàn thu mua xác ve sầu. Lãnh đạo huyện đã chỉ đạo các xã kiểm tra, rà soát lại tình trạng thương lái thu mua xác ve sầu. Huyện cũng yêu cầu các xã tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Động cơ, mục đích của thương lái trong việc thu mua xác ve sầu là gì. Trên cơ sở báo cáo của các xã, huyện sẽ có những chỉ đạo, khuyến cáo cụ thể.

"Huyện cũng chỉ đạo các xã tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho người dân biết tránh trường hợp đào bắt ve sầu ảnh hưởng đến sự phân bố, sinh sống của các sinh vật có ích trong môi trường đất. Từ đó, tác động xấu đến sự phát triển của cây trồng. Khuyến cáo người dân cảnh giác, thận trọng với các thông tin thu mua xác ve sầu với giá cao, lừa đảo, gây ảnh hưởng đến đời sống xã hội trên địa bàn", ông Nghi nói.

Theo nhiều thương lái, xác ve sầu được thương lái Trung Quốc mua về làm thuốc nam.

Theo lương y Tô Mạnh Cường, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh Kon Tum, xác ve sầu hay còn gọi là thuyền thoái, thiền xác, thiền thuế được sử dụng trong y học cổ truyền như một vị thuốc thông thường. Xác ve sầu chủ yếu để điều trị một số bệnh như giật kinh phong, chữa sốt, ho mất tiếng, viêm tai giữa.

"Xác ve sầu được sử dụng làm thuốc Đông y đã từ lâu nhưng không thông dụng. Xác ve rất nhẹ nên việc thu gom được 1kg xác ve tốn rất nhiều công sức", ông Cường nói.