Yagi là siêu bão dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trên Biển Đông

Sau khi đổ bộ vào đảo Hải Nam (Trung Quốc), bão Yagi vẫn duy trì cường độ mạnh cấp 15, giật cấp 17. Dự báo trưa 7/9, bão Yagi đổ bộ vào vùng ven biển nước ta, các tỉnh Quảng Ninh đến Nam Định. 

Để hiểu rõ hơn về diễn biến cũng như cường độ của bão Yagi trong những ngày qua, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.

Thưa ông, đến thời điểm hiện tại, ông đánh giá cơn bão này như thế nào?

- Các siêu bão trước đây chủ yếu hình thành ở vùng biển Tây Bắc Thái Bình Dương, sau đó đi vào Biển Đông và thường giảm cường độ, hiếm khi hình thành siêu bão ngay trên Biển Đông.

Theo thống kê, chưa có cơn bão nào đi vào Biển Đông mà mạnh lên thành cấp siêu bão (cấp 16); chỉ có 2 cơn đi từ Tây Bắc Thái Bình Dương vào khu vực Biển Đông đạt cấp siêu bão nhưng không ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Trong đó, cơn bão Rai (cơn bão số 9) tháng 12/2021 đạt cấp 16 trên khu vực Biển Đông hướng vào miền Trung nhưng sau đó tan dần trên Bắc Biển Đông và không ảnh hưởng đến nước ta.

Còn cơn bão Saola (cơn bão số 3) cuối tháng 8, đầu tháng 9/2023 đạt cấp 16 trên khu vực Biển Đông đi vào Nam Trung Quốc và tan dần, không ảnh hưởng đến nước ta. 

Đối với bão Yagi cũng có quá trình mạnh lên rất nhanh, từ thời điểm vào Biển Đông (ngày 2/9) cấp 8, đến hơn 2 ngày sau đã mạnh thêm tới 8 cấp, đạt cấp siêu bão vào ngày 5/9 và điều này tương đối hiếm gặp trong lịch sử đối với bão trên Biển Đông.

Thời gian duy trì cường độ cấp 16 hơn một ngày là dài đối với một cơn bão trên Biển Đông và lịch sử chưa từng ghi nhận điều này.

Trong quá khứ có rất nhiều cơn bão mạnh hoạt động trên Biển Đông, có thể liệt kê như bão Ellen đổ bộ Trung Quốc mạnh cấp 15; bão Dot năm 1985.

Gần đây nhất vào năm 2018 cơn bão Mangkhut cấp 15, đổ bộ Trung Quốc.

Như vậy có thể thấy bão Yagi là cơn bão có cường độ mạnh nhất trong khoảng 30 năm gần đây hoạt động trên Biển Đông.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Ảnh: Nguyễn Hải).

Thưa ông, người dân cần phải làm gì trước, trong và sau khi bão đổ bộ?

- Khi bão chưa đổ bộ, mọi người cần thực hiện nghiêm hướng dẫn của chính quyền địa phương, chằng chống nhà cửa, nhà xưởng, thiết bị, cây xanh, neo đậu tàu thuyền vào nơi an toàn; sơ tán người dân khỏi các khu vực nuôi trồng thủy hải sản.

Lưu ý, trước khi bão đến sẽ vẫn có mối nguy hiểm do mưa dông trước bão, trong cơn dông có thể gió giật mạnh.

Người dân ở các tỉnh ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình (những nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp của hoàn lưu bão) tuyệt đối không cố ra ngoài lúc mưa to, gió lớn khi bão ảnh hưởng trực tiếp.

Đối với các tỉnh, thành phố vùng núi, trung du Bắc Bộ, khu vực Thanh Hóa là những nơi đối mặt với nguy cơ ngập lụt, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, đặc biệt là nhà ở, các công trình nhà tạm, nhà cạnh các khai trường, hạ lưu hồ chứa,... phải tổ chức di dời ngay người dân và tài sản khi thấy không đảm bảo an toàn. 

Đồng thời, các cơ quan chức năng cần kiên quyết di dời người dân đến nơi đảm bảo an toàn. Sau khi bão qua, nguy cơ lũ quét, sạt lở đất vẫn còn hiện hữu những ngày sau đó nên người dân cần hết sức đề phòng.

Điều khiến ông lo lắng nhất về bão Yagi là gì?

- Thứ nhất là về gió mạnh, bão số 3 có thể gây ra gió mạnh cấp 16, giật cấp 17 trên khu vực Bắc Biển Đông; cấp 13-14, giật cấp 17 ở Bắc vịnh Bắc Bộ; cấp 11-12, giật cấp 14 ở vùng biển ven bờ Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình.

Thứ hai là về sóng lớn, nước dâng do bão trên Biển Đông sóng biển có thể cao từ 10 đến 12m, vùng ven biển ven bờ Quảng Ninh - Thanh Hóa từ 2 đến 5m.

Thứ ba là về mưa lớn, bão số 3 có thể gây ra một đợt mưa lớn ở các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trong đó trọng tâm là khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa với lượng mưa phổ biển từ 100 đến 350mm, có nơi trên 500mm.

Ông dự báo bão ảnh hưởng như thế nào đối với Hà Nội?

- Cơn bão này hoàn lưu rộng, có thể gây ra mưa lớn, gió mạnh và thực tế qua theo dõi đã có gió mạnh tại Hà Nội.

Theo dự báo, Hà Nội có gió cấp 6-7, giật cấp 8. Với sức gió này, cũng sẽ nguy hiểm cho các công trình yếu, mái tôn, biển quảng cáo,...

Đáng lưu ý, Hà Nội sẽ có mưa lớn có thể gây ngập úng cho các khu vực thấp.