Tờ WSJ nhận định, nhìn trên nhiều phương diện, AI đang trở thành mối đe dọa đối với cách vận hành của Apple.
Công nghệ này không chỉ mở ra khả năng thay thế iPhone, mà còn thách thức nghiêm trọng triết lý về quyền riêng tư người dùng mà Tim Cook theo đuổi.
Hiện tại, xu hướng ở Thung lũng Silicon là trí tuệ nhân tạo cá nhân hóa sẽ “sống” ngay trên các thiết bị mà người dùng mang theo mỗi ngày - lắng nghe, quan sát, ghi lại.
Dù đó là kính thông minh như Mark Zuckerberg hình dung cho Meta Platforms, hay một thiết bị lấy cảm hứng từ khoa học viễn tưởng mà Sam Altman từng ám chỉ cho OpenAI, những “máy tính cá nhân” thế hệ mới này được kỳ vọng hoạt động nhờ thu thập dữ liệu người dùng để cung cấp các dịch vụ AI được cá nhân hóa cao - vừa là bạn, vừa là trợ lý, vừa là “vị thần” AI.
Điều này gần như trái ngược hoàn toàn với Apple. Từ thời Steve Jobs, hãng đã tự hào về việc bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Dưới thời Tim Cook, các nỗ lực này càng được tăng cường. Apple từng đối đầu với Facebook bằng các quy định hạn chế việc theo dõi hành vi lướt web của người dùng, và từng đấu tranh với Bộ Tư pháp Mỹ để không mở khóa iPhone của một kẻ xả súng.
Cook từng khẳng định: “Không ai trong chúng ta nên chấp nhận việc chính phủ hay một công ty, hay bất kỳ ai, có quyền truy cập vào tất cả thông tin cá nhân của chúng ta. Đây là quyền con người cơ bản”.
Tuy nhiên, giờ đây Cook phải cân bằng giữa yêu cầu của nhà đầu tư và nhu cầu của người dùng về AI cùng những sản phẩm đòi hỏi sử dụng ngày càng nhiều thông tin cá nhân, kể cả nhạy cảm lẫn đời thường.
Để trấn an nhà đầu tư lo ngại về tốc độ đổi mới AI của Apple, tháng trước Cook nhấn mạnh việc tăng chi tiêu cho AI và triển khai “các tính năng AI trên nhiều nền tảng, mang tính cá nhân hóa sâu sắc, riêng tư và tích hợp liền mạch”. Trọng tâm vẫn là tính riêng tư.
Câu hỏi đặt ra: Liệu Apple có thể cung cấp AI cá nhân hóa thực sự, cạnh tranh với các đối thủ đang chọn cách tiếp cận khác về quyền riêng tư hay không?
Nỗ lực ban đầu của Apple cho thấy sự cân bằng mà họ muốn đạt được. Một số tính năng AI trên iPhone xử lý dữ liệu ngay trên thiết bị, khác với nhiều đối thủ gửi dữ liệu qua internet tới máy chủ từ xa. Với các tác vụ phức tạp hơn, Apple sử dụng hệ thống “Private Cloud Compute” - gửi dữ liệu tới máy chủ để xử lý nhưng không lưu trữ. Đây là bước tiếp theo sau khi Apple triển khai sao lưu iCloud mã hóa đầu-cuối.
Tuy nhiên, tính năng AI của Apple vẫn còn hạn chế, một số bị trì hoãn vì không đạt kỳ vọng ban đầu. Ở vài trường hợp khác, Apple phải dùng ChatGPT của OpenAI để bổ sung khả năng chatbot mà họ chưa tự phát triển được, và yêu cầu người dùng chủ động đồng ý trước. Hộp thoại thông báo: “Nếu bạn không đăng nhập ChatGPT, yêu cầu của bạn sẽ ẩn danh và không được dùng để huấn luyện mô hình của OpenAI”.
Trên thực tế, người dùng ChatGPT đang chia sẻ nhiều suy nghĩ và cảm xúc cá nhân chi tiết đến mức Sam Altman — CEO của OpenAI — phải cảnh báo rằng họ không nên mong đợi mức bảo mật như khi trò chuyện với bác sĩ tâm lý hay luật sư. Ông nói: “Mọi người chia sẻ những điều cá nhân nhất với ChatGPT… nếu có vụ kiện, chúng tôi có thể bị yêu cầu cung cấp dữ liệu, và điều đó thật sự rất tệ”.
Vấn đề quyền riêng tư càng được chú ý khi OpenAI bị kiện vi phạm bản quyền và một thẩm phán yêu cầu lưu trữ nội dung trò chuyện làm bằng chứng.
Altman không chỉ dừng lại ở chatbot. Ông hợp tác với Jony Ive - cựu giám đốc thiết kế của Apple để phát triển một thiết bị AI có khả năng nhận biết hoàn toàn môi trường và cuộc sống người dùng.
Tương tự, Zuckerberg cho rằng AI sắp đạt “siêu trí tuệ” và kính thông minh sẽ là thiết bị lý tưởng để AI quan sát và lắng nghe cuộc sống người dùng. Ông ví việc không có kính AI trong tương lai giống như “mất thị lực” trong thế giới cạnh tranh.
Microsoft cũng muốn làm AI cá nhân hóa hơn, điều này đòi hỏi nhiều dữ liệu người dùng hơn. Mustafa Suleyman - lãnh đạo AI của Microsoft dự đoán dữ liệu sẽ ở dạng tạm thời và được mã hóa, nhưng vẫn mang tính nhận dạng cá nhân.
Dù cách tiếp cận của Apple khiến một số nhà đầu tư Phố Wall sốt ruột vì tiến độ chậm, nhưng sự kiên định với nguyên tắc bảo mật vẫn giúp Apple nhận được nhiều lời khen. Cook đang đặt cược rằng, giữa làn sóng công nghệ mới, niềm tin cũ vào quyền riêng tư vẫn sẽ là “vũ khí” bán hàng lợi hại — ngay cả khi Apple gia nhập cuộc chơi muộn.
Theo: WSJ
