
Người mua sắm đi ngang qua một cửa hàng tại trung tâm thương mại King of Prussia ở Pennsylvania, Mỹ (Ảnh: Reuters).
John Gutierrez, cư dân ở Austin, bang Texas, đã nghĩ đến việc mua một máy tính xách tay mới trong năm qua. Gutierrez cần một máy tính có tốc độ xử lý nhanh hơn và dung lượng lưu trữ lớn hơn cho công việc chụp ảnh của mình và đã nhắm đến một sản phẩm từ một thương hiệu Đài Loan.
Ngày 2/4, Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế nhập khẩu mới, bao gồm mức thuế 32% đối với hàng nhập khẩu từ Đài Loan. Cùng ngày hôm đó, Gutierrez đã đặt mua chiếc máy tính mà anh mong muốn, với mức giá cơ bản là 2.400USD, từ một nhà bán lẻ ở New York chuyên về thiết bị chụp ảnh và quay phim.
"Tôi nghĩ mình sẽ phải mua ngay bây giờ và tôi sẽ có công nghệ mới nhất trên máy tính xách tay của mình và không phải lo lắng về thuế quan", Gutierrez nói.
Gutierrez là một trong những người tiêu dùng Mỹ vội vã mua những mặt hàng đắt tiền trước khi thuế quan có hiệu lực. Các nhà kinh tế cho biết mức thuế quan này dự kiến sẽ làm tăng giá các mặt hàng, đồng thời cảnh báo về khả năng tăng trưởng kinh tế của Mỹ bị chững lại.
Nhà Trắng hy vọng mức thuế quan này sẽ thúc đẩy các nước mở cửa nền kinh tế để đón nhiều hàng xuất khẩu của Mỹ hơn, dẫn đến các cuộc đàm phán có thể cắt giảm thuế quan hoặc các công ty sẽ tăng sản xuất tại Mỹ để tránh thuế nhập khẩu cao hơn.
Rob Blackwell và vợ cần một chiếc xe mới có thể chạy đường dài từ Arlington, Virginia đến trường đại học của con trai họ. Chiếc xe điện hiện tại của họ đã cũ với phạm vi hoạt động hạn chế và con gái anh, người sắp lấy được bằng lái xe, sẽ sớm sử dụng nó.
"Tôi đã nói với vợ mình rằng chúng tôi sẽ cần phải làm điều đó và tôi đang theo dõi tổng thống đã làm gì với thuế quan", Blackwell nói thêm.
Blackwell muốn một chiếc xe khác, nhưng cho rằng phương án thuê có ý nghĩa kinh tế hơn vì công nghệ thay đổi nhanh.
Blackwell đã để mắt đến chiếc General Motors Optiq mới. Đây là xe của Mỹ nhưng được sản xuất tại Mexico, có thể bị ảnh hưởng bởi đòn thuế của Tổng thống Trump.
Sau khi nghe tin thuế quan được công bố, Blackwell và vợ đã lên kế hoạch thuê xe. Ông cho biết đại lý vẫn tôn trọng thỏa thuận mà họ đã đồng ý trước khi thuế quan được công bố.
"Đây là một quyết định hợp lý. Nếu đó là những gì chính phủ sẽ làm, tôi cần phải hành động ngay", Blackwell chia sẻ.
Lee Wochner, CEO của công ty tiếp thị và chiến lược Counterintuity có trụ sở tại Burbank, California, cũng cần một chiếc xe mới. Ông muốn một chiếc xe đẹp hơn cho các hoạt động kinh doanh, nhưng liên tục trì hoãn vì lịch trình làm việc bận rộn.
Wochner đã nói với người môi giới xe của công ty mình: "Tôi cần một chiếc xe ngay". Người môi giới đã đưa cho ông một số tùy chọn về xe và giá cả, sau đó xe được một đại lý giao đến tận nhà.
Một phép tính nhanh chóng cho thấy Wochner đã tiết kiệm được bao nhiêu tiền thuê xe trước khi thuế quan được áp dụng. Wochner cho biết nếu ông đợi thêm, chi phí sẽ tăng thêm khoảng 4.300USD.
Ông tin rằng giá sẽ tiếp tục tăng vì Mỹ đã đánh mất lòng tin của thị trường thương mại quốc tế.
Lo ngại chi phí tăng vọt khiến người Mỹ đổ xô đến các cửa hàng trong làn sóng mua sắm hoảng loạn. Họ hy vọng sẽ tích trữ được những mặt hàng thiết yếu như giày dép, đồ nội thất, cà phê và ô tô trước khi mức tăng thuế quan tác động đến ví tiền của họ.
Mặc dù Tổng thống Trump tuyên bố mức thuế đối ứng mới nhằm tạo ra "sân chơi bình đẳng". Tuy nhiên, các chuyên gia về thương mại và chuỗi cung ứng cảnh báo động thái này sẽ dẫn đến chi phí đầu vào cao hơn cho các doanh nghiệp, giảm biên lợi nhuận và cuối cùng là tăng giá cho người tiêu dùng.
Thị trường ô tô đang chứng kiến sự sôi động khi người tiêu dùng đổ xô mua ô tô, đặc biệt là ô tô được lắp ráp bên ngoài lãnh thổ Mỹ. Trong khi đó, người dân cũng ưu tiên mua các thiết bị điện tử có nhu cầu cao như máy tính xách tay, điện thoại thông minh và máy tính bảng.
Những mặt hàng được người Mỹ tranh thủ mua trước khi tăng giá:
Đồ điện tử: Người Mỹ đang đổ xô mua đồ điện tử như máy tính xách tay, điện thoại thông minh và máy tính bảng trước khi thuế quan có hiệu lực. Hầu hết sản phẩm này sử dụng linh kiện nhập khẩu, đặc biệt từ Trung Quốc, nên có khả năng tăng giá do các biện pháp thương mại mới.
Đồ gia dụng: Nhu cầu về đồ gia dụng như tủ lạnh, máy giặt, máy rửa bát và lò vi sóng tăng vọt. Những mặt hàng này thường phụ thuộc vào các linh kiện nhập khẩu và các nhà bán lẻ đang cảnh báo về khả năng giá sẽ tăng trong những tuần tới. Người tiêu dùng đang đẩy nhanh tốc độ mua hàng để tránh tăng giá.
Ô tô và xe điện: Người tiêu dùng cũng đang đổ xô đến các phòng trưng bày, đặc biệt là xe điện và xe nhập khẩu, những mặt hàng có thể bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thuế quan. Các nhà sản xuất ô tô và đại lý ghi nhận sự quan tâm dành cho các mặt hàng này tăng lên khi người tiêu dùng cố gắng chốt giao dịch trước thời điểm tăng giá. Thuế quan dự kiến sẽ ảnh hưởng đến cả xe thành phẩm và phụ tùng.
Đồ nội thất: Các hộ gia đình đang mua đồ nội thất sớm bao gồm sofa, giường, bàn làm việc và bộ bàn ăn. Phần lớn đồ nội thất này được nhập khẩu hoặc làm từ những vật liệu nhập khẩu, khiến chúng dễ bị tăng giá do thuế quan.
Giày dép và quần áo: Các nhà bán lẻ quần áo và giày dép đang chuẩn bị cho khả năng tăng giá và người tiêu dùng đang phản ứng bằng cách mua trước. Các danh mục như quần jean, đồ thể thao, giày thường ngày và đồ bảo hộ lao động đều đang ghi nhận sự gia tăng về nhu cầu. Nhiều thương hiệu của Mỹ lấy nguyên liệu hoặc sản xuất ở nước ngoài, khiến chúng dễ bị ảnh hưởng bởi thuế quan.
Sản phẩm dành cho trẻ em: Các sản phẩm như tã, đồ chơi, quần áo trẻ em và xe đẩy cũng ghi nhận lượng mua gia tăng đột biến. Nhiều sản phẩm trong số này được nhập khẩu và nằm trực tiếp trong danh mục thuế quan. Với các gia đình lo ngại về khả năng chi trả, họ đã tích trữ những mặt hàng thiết yếu này trước khi giá tăng.
Vật liệu xây dựng và cải tạo: Chủ nhà và nhà thầu đang mua vật liệu xây dựng như gỗ xẻ, gạch, đồ đạc trong phòng tắm và các vật liệu khác trước khi thuế quan có hiệu lực. Những mặt hàng này chịu ảnh hưởng nặng nề từ chuỗi cung ứng quốc tế và thuế quan dự kiến sẽ làm đội chi phí.
Thực phẩm nhập khẩu: Các mặt hàng thực phẩm như cà phê nhập khẩu, đồ ăn nhẹ, gia vị và đặc sản quốc tế là một phần của cơn sốt mua sắm trước khi thuế quan được áp dụng.
Thiết bị thể dục và chăm sóc sức khỏe: Người mua sắm cũng đang mua các sản phẩm thể dục và chăm sóc sức khỏe như máy chạy bộ, xe đạp cố định, ghế massage và đồ dùng tập thể dục tại nhà. Nhiều mặt hàng trong số này được nhập khẩu hoặc chứa các linh kiện nước ngoài, khiến chúng dễ bị tăng giá theo mức thuế sắp tới.
Thiết bị nhà bếp thiết yếu: Các thiết bị nhà bếp nhỏ như máy xay sinh tố, lò nướng bánh mì, nồi chiên không dầu và máy pha cà phê đang có nhu cầu cao. Những thiết bị này thường được nhập khẩu trực tiếp hoặc lắp ráp bằng các linh kiện nước ngoài và nhiều mặt hàng nằm trong danh mục thuế quan. Người tiêu dùng đang tận dụng mức giá hiện tại trước khi giá tăng đột biến.