Quyết định cắt giảm 16.000 việc làm toàn cầu của Nestlé trong vòng hai năm tới, được công bố cùng với báo cáo kết quả kinh doanh Quý III/2025 tích cực, không chỉ là một tin tức tài chính đơn thuần mà còn là một tuyên ngôn chiến lược của tân Giám đốc điều hành Philipp Navratil.
Động thái sa thải này, tương đương khoảng 6% lực lượng lao động toàn cầu của tập đoàn, cho thấy ông Navratil sẵn sàng đưa ra các quyết định quyết liệt để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi và xoa dịu các nhà đầu tư đang mất kiên nhẫn.
Tăng tốc để phục hồi
Theo thông báo chính thức, Nestlé sẽ tinh giản 12.000 vị trí văn phòng và 4.000 vị trí sản xuất, vận hành trong hai năm tới, tương đương khoảng 6% lực lượng lao động toàn cầu. Mục tiêu là tiết kiệm 3 tỷ Franc Thụy Sĩ (hơn 3,2 tỷ USD) trước năm 2027, tăng 20% so với kế hoạch cắt giảm chi phí cũ. Số tiền khổng lồ này cho thấy đây không chỉ là một đợt điều chỉnh nhỏ, mà là một cuộc "đại phẫu" cơ cấu triệt để.
Ngay sau thông tin này, cổ phiếu Nestlé tăng 6,4%, phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư rằng tập đoàn đã sẵn sàng đối mặt thực tế thay vì trì hoãn.
Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Nestlé đang cố gắng loại bỏ sự cồng kềnh, dư thừa trong bộ máy quản lý và hành chính đã tích tụ qua nhiều thập kỷ. Mục tiêu là tạo ra một công ty tinh gọn hơn, nhanh nhẹn hơn, có khả năng phản ứng tốt hơn với sự thay đổi của thị trường tiêu dùng.
Số tiền tiết kiệm được sẽ được tái đầu tư vào các lĩnh vực quan trọng như đổi mới sản phẩm, tiếp thị kỹ thuật số và tăng cường các thương hiệu chiến thắng, đúng như triết lý "Fuel for Growth" (Nhiên liệu cho Tăng trưởng) mà Nestlé đang theo đuổi.
Philipp Navratil, người vừa được bổ nhiệm làm CEO sau biến động nhân sự nội bộ, khẳng định Nestlé phải trở lại "tư duy hiệu suất", nghĩa là không dung thứ cho những mảng kinh doanh thua lỗ và chỉ giữ lại các "người thắng cuộc".
Cùng với ông, Chủ tịch mới Pablo Isla (cựu CEO của Inditex-Zara) được kỳ vọng sẽ mang đến phong cách quản trị tinh gọn, linh hoạt và số hóa mạnh mẽ hơn, tương tự như những gì Zara đã làm với chuỗi cung ứng thời trang nhanh.
Quyết định này diễn ra trong một bối cảnh nội bộ đầy biến động. Ông Navratil lên nắm quyền chỉ vài tuần sau khi người tiền nhiệm Laurent Freixe bị sa thải do vi phạm quy tắc ứng xử nội bộ. Trong bối cảnh khủng hoảng lãnh đạo và những lo ngại dai dẳng về tốc độ tăng trưởng doanh số bán hàng (tức Real Internal Growth - RIG) chậm chạp, việc cắt giảm quy mô lớn là một động thái tạo ra sự đột phá cần thiết.
Nestlé, nhà sản xuất Nescafé, KitKat và hàng trăm thương hiệu tiêu dùng khác, đã chịu sức ép ngày càng lớn từ chi phí nguyên liệu, lạm phát và thay đổi hành vi người tiêu dùng. Bất chấp điều đó, tập đoàn ghi nhận tăng trưởng hữu cơ 4,3% vượt kỳ vọng trong quý III/2025.
Chỉ số đo khối lượng tiêu thụ thực (Real Internal Growth-RIG) nhích lên 1,5% trong quý III, cao hơn mức dự đoán 0,3% cho thấy các khoản đầu tư đã bắt đầu phát huy tác dụng.
Dẫu vậy, hãng tin Reuters cho hay thị trường Trung Quốc tiếp tục là điểm yếu nghiêm trọng của Nestlé. Người tiêu dùng Trung Quốc đang chuyển sang các thương hiệu nội địa, trong khi Nestlé chưa tìm được chiến lược phù hợp để tái định vị. Bởi vậy quyết định cắt giảm chi phí nhân sự dường như là lựa chọn tất yếu khi các mảng yếu kém ở thị trường này ảnh hưởng đến toàn bộ tập đoàn.
Giám đốc Tài chính Anna Manz cho biết Nestle đã quá tập trung vào việc thúc đẩy phân phối trên khắp Trung Quốc mà không đủ chú trọng vào việc xây dựng nhu cầu tiêu dùng.
Bên cạnh đó, sự phình to về bộ máy hành chính sau nhiều năm tăng trưởng bằng mua lại đã khiến Nestlé trở nên cồng kềnh. Các cấp quản lý trung gian chồng chéo, quy trình chậm chạp, và nhiều mảng sản phẩm có biên lợi nhuận thấp nhưng vẫn tồn tại nhờ quán tính. Với Navratil, điều đó không còn được chấp nhận: "Thế giới đang thay đổi và Nestlé cần phải thay đổi nhanh hơn nữa".
Tái sinh
Tuy vậy, việc cắt giảm 16.000 việc làm không chỉ là một phép toán tài chính. Nó là cuộc thử lửa về văn hóa doanh nghiệp. Nestlé, vốn nổi tiếng với khẩu hiệu "Creating Shared Value" (tạo giá trị chung cho xã hội và nhân viên) nay đối mặt câu hỏi về cách thực thi trách nhiệm xã hội trong khủng hoảng.
Một làn sóng sa thải quy mô lớn có thể làm suy giảm tinh thần và lòng trung thành của những người ở lại, đặc biệt là trong bối cảnh công ty từng quảng bá về sự gắn bó lâu dài. Nếu Nestlé không đi kèm chính sách hỗ trợ minh bạch, đào tạo lại hoặc bố trí công việc mới, tổn thất về uy tín có thể kéo dài nhiều năm.
Một số chuyên gia nhân sự cảnh báo rằng, việc "giảm mỡ" quá nhanh có thể khiến "cơ bắp" (những nhân sự chủ chốt) cũng bị tổn thương, nhất là trong các bộ phận kỹ thuật và đổi mới.
Ở góc độ chiến lược, Nestlé đang bước vào giai đoạn tái định hình sâu sắc. Mục tiêu của Navratil là phục hồi tăng trưởng thực chất, đưa RIG trở lại mức ổn định trên 2%/năm, và tạo nền tảng lợi nhuận bền vững.
Bởi vậy, giới quan sát cảnh báo rằng cắt giảm chi phí chỉ là "bước đầu của bài toán lớn hơn": tái tạo mô hình tăng trưởng trong một thế giới mà người tiêu dùng đang ngày càng ưu tiên sản phẩm địa phương, bền vững và giá rẻ hơn.
Nestlé vẫn có lợi thế vượt trội về quy mô, chuỗi cung ứng và công nghệ sản xuất, nhưng chính quy mô đó cũng là gánh nặng. Để thành công, tập đoàn phải biến mình từ một con tàu chậm chạp thành một hệ sinh thái năng động, điều mà ngay cả các đối thủ như Unilever hay Danone cũng đang vật lộn.
Việc sa thải 16.000 người là cú sốc lớn, nhưng với Nestlé, đó có thể là "cơn đau cần thiết" để tái cấu trúc, tái tập trung và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư. Thị trường đã phản ứng tích cực trước kế hoạch mới, nhưng con đường phía trước vẫn đầy rủi ro: chi phí nguyên liệu biến động, cạnh tranh tại Trung Quốc, và sự mệt mỏi trong nội bộ có thể khiến mục tiêu tiết kiệm 3 tỷ Franc trở thành con dao hai lưỡi.
Khi một tập đoàn trăm năm tuổi tự cắt bỏ chính mình để sống sót, điều đó phản ánh thực tế khốc liệt của ngành hàng tiêu dùng toàn cầu: không có vị thế nào là vĩnh viễn. Và với Nestlé, việc cắt giảm 16.000 việc làm có thể không chỉ là một biện pháp ngắn hạn, mà là khởi đầu cho một chương hoàn toàn mới trong hành trình "tái sinh để tồn tại".
*Nguồn: CNBC, Reuters, Fortune, BI
